ตะขาบ : เครื่องมือไล่สัตว์

ตะขาบ เครื่องมือไล่สัตว์


ตะขาบ เป็นชื่อเครื่องมือไล่สัตว์ เช่น ไล่ช้างป่าเข้าคอก ไล่นกที่มากินเมล็ดข้าวในไร่นา หรือมากัดกินผลไม้ของชาวสวนในเวลากลางคืน เมื่อดึงหรือชักเชือกที่ผูกติดกับตะขาบ ทำให้เกิดเสียงดัง นกและค้างคาวตกใจกลัวก็พากันบินหนีไป

ตะขาบทำด้วยไผ่สีสุก เลือกเอาลำขนาดโต จะช่วยให้เกิดเสียงดังมาก มีความหนาพอดี ถ้าหนามากจะมีเสียงดังน้อย หรือไม่ดังเลย ตัดลำไผ่ให้มีความยาวประมาณ ๕ ปล้อง ปล้องที่ ๑-๓ ผ่าออกเป็น ๒ ซีก ๆ ละเท่า ๆ กัน เว้นปล้องที่ ๔ และที่ ๕ สำหรับปักลงในดิน หรือผูกขึงกับกิ่งไม้ ปล้องที่ ๓ ของซีกหนึ่ง เกลาขอดให้เล็กลง เพื่อดึงออกและดีดกลับได้ง่าย เหนือปล้องหรือเหนือส่วนคอดขึ้นไปประมาณ ๕ นิ้ว เจาะรูเพื่อร้อยเชือกสำหรับดึงเชือกทำด้วยปอหรือไนลอน ขนาดโตกว่าหัวไม้ขีดไฟเล็กน้อย มีความยาวประมาณ ๑๐๐ เมตร ฝังตะขาบบนคันนา หรือบนจอมปลวก ชาวสวนนิยมผูกตรึงติดกับกิ่งไม้ผลอย่างแน่นหนา เมื่อมีนกลงกินเมล็ดข้าวในเวลากลางวัน หรือค้างคาวมากัดกินผลไม้ในเวลากลางคืน คนเฝ้าจะดึงเชือกถี่ ๆ ไม้ไผ่สองซีกกระทบกัน เกิดเสียงดังผาง ๆ ระยะทาง ๔๐๐ เมตร ได้ยินชัดเจน นกหรือค้างคาวตกใจกลัว จะพากันบินหนีไปสิ้น ประมาณ ๑ ชั่วโมง จะพากันมากินอีกต้องชักเชือกอยู่บ่อย ๆ

ชาวไร่ที่ปลูกแตง ถั่ว แตงโม กล้วย อ้อย และไร่อยู่ติดกับป่าทึบ กระรอก กระแต ลิง จะมากัดกินในเวลากลางวัน เสียงตะขาบช่วยขับไล่ได้ด้วย หากไร่มีเนื้อที่กว้างขวาง ต้องติดตะขาบหลายอัน

ถ้าไร่หรือนาข้าวอยู่ไกลบ้าน ต้องปลูกกระท่อมเป็นที่พัก ผู้เฝ้ารวบเชือกผูกตะขาบเข้ามาที่กระท่อม ถ้าสวนหรือไร่นาอยู่ใกล้บ้าน นำเชือกชักมาผูกรวบไว้ที่บ้าน ไม่ต้องเสียเวลาเดินไปเดินมา ตะขาบไล่นกไล่ค้างคาว ยังคงใช้อยู่จนทุกวันนี้ (พ่วง บุษรารัตน์) 


ชื่อคำ : ตะขาบ : เครื่องมือไล่สัตว์
หมวดหมู่หลัก : สิ่งของ เครื่องมือเครื่องใช้
หมวดหมู่ย่อย : เครื่องใช้ในครัวเรือน และเครื่องตกแต่งอาคารบ้านเรือน
ชื่อผู้แต่ง : พ่วง บุษรารัตน์
เล่มที่ : ๖
หน้าที่ : ๒๘๙๑